เจาะลึก 5 ปี! MotoGP ไทย คุ้มค่า 2.4 หมื่นล้านจริงหรือ? เปิดโมเดล PPP สู่ความยั่งยืน ไม่พึ่งงบรัฐ -

การกีฬาแห่งประเทศไทย (กกท.) ได้สร้างความตื่นตัวครั้งใหญ่ให้กับวงการกีฬาและเศรษฐกิจของไทย ด้วยการประกาศว่า การเจรจาต่อสัญญาจัดการแข่งขันรถจักรยานยนต์ชิงแชมป์โลก MotoGP สนามประเทศไทย กับ Dorna Sports สำเร็จลุล่วง และเตรียมนำแผนระยะยาว 5 ปี (ปี 2027–2031) เข้าสู่การพิจารณาของคณะรัฐมนตรี (ครม.) ในวันที่ 4 พ.ย. นี้

บทความวิเคราะห์เชิงลึกนี้ จะพาไปสำรวจข้อเท็จจริงเบื้องหลังคำกล่าวอ้างเรื่อง “ความคุ้มค่า” ของค่าลิขสิทธิ์ที่เพิ่มขึ้น และเจาะลึกถึง “โมเดล PPP” ที่ภาครัฐเตรียมใช้ดึงภาคเอกชนเข้ามาแบกรับภาระ ซึ่งจะเป็นกุญแจสำคัญสู่ความยั่งยืนของ ThaiGP

1.ตรวจสอบความโปร่งใส: ค่าลิขสิทธิ์ “ไม่สูง” จริงหรือไม่?

ดร.ก้องศักด ยอดมณี ผู้ว่าการ กกท. ยืนยันว่า แม้ค่าลิขสิทธิ์จะเพิ่มขึ้น แต่ยังอยู่ในเกณฑ์ที่ “ไม่สูง” เมื่อเทียบกับประเทศอื่น ซึ่ง TopicThailand ได้รวบรวมข้อมูลเพื่อวิเคราะห์คำกล่าวอ้างนี้

1.1 ตัวเลขทางเศรษฐกิจ: ผลตอบแทนที่เหนือกว่า กกท. ชี้แจงว่า ตลอด 6 ปีของการเป็นเจ้าภาพ MotoGP ไทย ได้สร้าง มูลค่าทางเศรษฐกิจรวมสูงถึง 2.4 หมื่นล้านบาท ซึ่งมาจากเม็ดเงินหมุนเวียนในภาคการท่องเที่ยว การจ้างงาน การลงทุน และการกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่นในจังหวัดบุรีรัมย์ [1] หากเทียบกับข้อมูลในแต่ละปีที่ผ่านมา พบว่า การจัดงาน 1 ครั้ง มีต้นทุนรวม (รวมค่าลิขสิทธิ์) อยู่ที่ราว 400-500 ล้านบาท [2] แต่สร้างเม็ดเงินหมุนเวียนในพื้นที่ กว่า 5,000 ล้านบาท [3]

บทวิเคราะห์: อัตราส่วนผลตอบแทนต่อต้นทุนที่สูงกว่า 10 เท่า ถือเป็นตัวชี้วัดความคุ้มค่าของการลงทุนภาครัฐที่แข็งแกร่งอย่างยิ่ง ในแง่ของผลประโยชน์สุทธิทางเศรษฐกิจมหภาค การต่อสัญญาจึงแทบไม่มีข้อกังขา

1.2 การเปรียบเทียบค่าลิขสิทธิ์ในเอเชีย การเปรียบเทียบค่าลิขสิทธิ์ (Hosting Fee) ของ MotoGP โดยตรงนั้นทำได้ยากเนื่องจากเป็นข้อมูลที่ Dorna Sports มักสงวนไว้ แต่สามารถประเมินจากมูลค่าตลาดและตัวเลขของกีฬามอเตอร์สปอร์ตระดับเดียวกันได้:

มาเลเซีย (Sepang) และ อินโดนีเซีย (Mandalika): ทั้งสองประเทศเป็นคู่แข่งสำคัญในเอเชียแปซิฟิก การที่ไทยสามารถต่อรองให้ได้ตำแหน่ง “สนามเปิดฤดูกาล” ถึง 2 ปีซ้อน แสดงให้เห็นว่า ThaiGP มีความโดดเด่นและมูลค่าทางการตลาดที่เหนือกว่าคู่แข่งในภูมิภาค [4] ตำแหน่งนี้เป็นแต้มต่อสำคัญที่ช่วยให้การต่อรองค่าลิขสิทธิ์ที่เพิ่มขึ้น อยู่ใน “เกณฑ์ที่รับได้”
การเปรียบเทียบกับ F1: เพื่อเป็นข้อมูลอ้างอิง เมกะอีเวนต์อย่าง Formula 1 นั้นมีค่าใช้จ่ายลิขสิทธิ์สูงถึง 71 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อปี (ราว 2,600 ล้านบาท) [5] การที่ MotoGP ไทยสามารถจัดงานได้ด้วยต้นทุนรวมทั้งหมดที่ต่ำกว่า F1 ถึง 5-6 เท่า ย่อมสนับสนุนคำกล่าวที่ว่า “ราคาของประเทศไทยไม่สูง” เมื่อเทียบกับเมกะอีเวนต์ระดับโลก

2.เจาะลึกโมเดล PPP: พลิกภาระให้เป็นโอกาสของเอกชน

ประเด็นที่น่าจับตาที่สุดคือ แผนของ กกท. ที่จะดึง ภาคเอกชนเข้ามาร่วมจัดงานอย่างเป็นรูปธรรมทันที หลังการลงนาม เพื่อลดภาระการจัดสรรงบประมาณจากรัฐบาลและกองทุนกีฬา [6] นี่คือการปรับเปลี่ยนกลยุทธ์การบริหารจัดการเมกะอีเวนต์ของไทยเข้าสู่โมเดล Public-Private Partnership (PPP)

2.1 รูปแบบ PPP ที่เป็นไปได้สำหรับ ThaiGP การร่วมลงทุนระหว่างภาครัฐและเอกชนในการจัดงานกีฬาระดับโลกมักมีหลายรูปแบบ แต่รูปแบบที่เหมาะสมกับ MotoGP ซึ่งมีโครงสร้างพื้นฐาน (สนามช้างฯ) พร้อมอยู่แล้ว อาจเป็น:

รูปแบบ PPP	คำอธิบาย	บทบาทภาครัฐ (กกท.)	บทบาทภาคเอกชน
BOT (Build-Operate-Transfer)	เอกชนรับสิทธิ์บริหารจัดการและจัดหารายได้ทั้งหมดในช่วงสัญญา	สนับสนุนค่าลิขสิทธิ์บางส่วน/สนับสนุนด้านกฎหมายและการประสานงาน	บริหารจัดการงานทั้งหมด, การตลาด, การขายบัตร, และการหาสปอนเซอร์
Service Contract/Management Contract	เอกชนเข้ามารับหน้าที่ด้านการบริหารงานเฉพาะส่วน เช่น การตลาด การประชาสัมพันธ์ หรือการจัดการกิจกรรมเสริม (Side Events)	รับผิดชอบค่าลิขสิทธิ์หลักและโครงสร้างพื้นฐาน	ดำเนินงานด้านการบริการ/การตลาดตามที่ได้รับมอบหมาย

2.2 ความคาดหวังในการมีส่วนร่วมของเอกชน ภาคเอกชนรายใหญ่ที่อาจเข้ามามีบทบาทมากขึ้น ได้แก่:

กลุ่มพลังงานและยานยนต์: ผู้สนับสนุนรายเดิม เช่น บริษัทในกลุ่ม ปตท. (PTT) หรือผู้ผลิตรถจักรยานยนต์รายใหญ่ (Honda, Yamaha) ที่ได้ประโยชน์โดยตรงจากการใช้ MotoGP เป็นเวทีทางการตลาด
กลุ่มท่องเที่ยวและบริการ: โรงแรม สายการบิน หรือบริษัทอีเวนต์รายใหญ่ ที่สามารถต่อยอดการจัดงานไปสู่แพ็กเกจท่องเที่ยวเชิงกีฬา และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับกิจกรรมเสริม

ผลกระทบต่อภาระงบประมาณ: หากมีการใช้โมเดล BOT หรือสัมปทานการจัดงานอย่างเต็มรูปแบบ ภาคเอกชนจะเข้ามาแบกรับภาระค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานส่วนใหญ่ รวมถึงเงินสนับสนุนค่าลิขสิทธิ์รายปี ซึ่งจะช่วย ลดภาระงบประมาณแผ่นดิน (งบรายปี) และ งบจากกองทุนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติ (NSDF) ได้อย่างมีนัยสำคัญ

3.Soft Power และ Global Brand Positioning: Beyond 2.4 หมื่นล้าน

การใช้ MotoGP เป็น Soft Power ของประเทศเป็นหัวใจสำคัญที่อยู่เหนือตัวเลขทางเศรษฐกิจ [7]

ตัวชี้วัดความสำเร็จของ Soft Power:
- การรับรู้แบรนด์ประเทศ (Country Brand Index): การเป็นเจ้าภาพอย่างต่อเนื่องช่วยให้ประเทศไทยถูกจัดอยู่ในหมวดหมู่ประเทศที่มีภาพลักษณ์เป็น “ศูนย์กลางมอเตอร์สปอร์ต” และ “ประเทศที่มีศักยภาพการจัดงานระดับโลก”
- การท่องเที่ยวเชิงคุณภาพ: จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เดินทางเข้ามาเพื่อชม MotoGP โดยเฉพาะ (ประมาณ 20% ของผู้เข้าชมทั้งหมด) เป็นกลุ่มนักท่องเที่ยวที่มีกำลังซื้อสูงและกระจายรายได้สู่ชุมชน [8]
- การพัฒนาบุคลากรในประเทศ: การจัดการเมกะอีเวนต์ช่วยถ่ายทอดความรู้ด้านการบริหารจัดการกีฬาอาชีพ มาตรฐานสนามแข่ง และเทคโนโลยีให้กับบุคลากรไทยในระยะยาว

สรุป: การต่อสัญญา MotoGP 5 ปี ไม่ได้เป็นเพียงการซื้อลิขสิทธิ์กีฬา แต่เป็นการ ลงทุนเชิงกลยุทธ์ ที่ภาครัฐมั่นใจว่าจะให้ผลตอบแทนทั้งในมิติเศรษฐกิจและการสร้างภาพลักษณ์ประเทศในระยะยาว โดยมี “โมเดล PPP” เป็นกลไกสำคัญในการบริหารความเสี่ยงด้านงบประมาณ และส่งมอบประโยชน์สูงสุดให้กับสาธารณะ

แหล่งอ้างอิง:

[1] คำกล่าวของ ดร.ก้องศักด ยอดมณี ผู้ว่าการ กกท. (ข้อมูล ณ ต.ค. 2568)
[2] ข้อมูลค่าใช้จ่ายรวมต่อปี (อ้างอิงช่วงปี 2567-2568) – ACU Pay
[3] มูลค่าทางเศรษฐกิจที่หมุนเวียนในท้องถิ่นต่อปี (อ้างอิงช่วงปี 2567-2568) – Newin Chidchob / Bangkok Post
[4] การวิเคราะห์สถานะ “สนามเปิดฤดูกาล” – บทวิเคราะห์ TopicThailand / Dorna Sports
[5] ข้อมูลประมาณการค่าลิขสิทธิ์ F1 ในมาเลเซีย – SportsPro
[6] นโยบายของ กกท. ในการดึงภาคเอกชนเข้าร่วม – NationTV
[7] นโยบาย Sport Tourism และ Soft Power – กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
[8] สถิตินักท่องเที่ยวต่างชาติที่เข้าชม ThaiGP – กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

อ่านข่าวอื่น ๆ :

เจาะลึก 5 ปี! MotoGP ไทย คุ้มค่า 2.4 หมื่นล้านจริงหรือ? เปิดโมเดล PPP สู่ความยั่งยืน ไม่พึ่งงบรัฐ

ใส่ความเห็น ยกเลิกการตอบ