ในรอบไม่กี่ปีที่ผ่านมา ตลาดบริการสุขภาพจิตในประเทศไทย กำลังเติบโตอย่างก้าวกระโดด ด้วยอัตราที่สูงกว่าค่าเฉลี่ยโลกเกือบ 2 เท่า ซึ่งสะท้อนถึงความต้องการที่พุ่งสูงขึ้นอย่างเห็นได้ชัด โดยเฉพาะในกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่เปิดใจรับการรักษาและปรึกษาผู้เชี่ยวชาญมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นแบบออนไลน์หรือแบบตัวต่อตัว
วิกฤตที่มองไม่เห็น: ตัวเลขสะท้อนปัญหาสุขภาพจิตของคนไทย
ข้อมูลล่าสุดจากปี 2566 ชี้ให้เห็นว่ามีผู้เข้ารับบริการด้านสุขภาพจิตในระบบสาธารณสุขสูงถึง 2.9 ล้านคน โดยโรคซึมเศร้าและความวิตกกังวลเป็นกลุ่มโรคที่พบมากที่สุด และคาดการณ์ว่าในปี 2568 จะมีคนไทยมากถึง 10–13 ล้านคนที่มีปัญหาสุขภาพจิตในระดับต่างๆ แต่ยังมีจำนวนไม่น้อยที่ไม่ได้รับการรักษาเลย
ปัจจัยที่ทำให้ความต้องการบริการสุขภาพจิตเพิ่มขึ้นมาจากหลายสาเหตุ
- ทัศนคติที่เปลี่ยนไป: คนรุ่นใหม่กล้าที่จะพูดคุยเรื่องสุขภาพจิตมากขึ้น และได้รับอิทธิพลจากสื่อสังคมออนไลน์, ซีรีส์, ภาพยนตร์ และอินฟลูเอนเซอร์ที่ช่วยลดการตีตราทางสังคม (stigma)
- ความสะดวกสบายจากโลกออนไลน์: การปรึกษาจิตแพทย์และนักจิตวิทยาผ่านวิดีโอคอลหรือแอปพลิเคชันช่วยให้ผู้คนในพื้นที่ห่างไกลเข้าถึงบริการได้ง่ายขึ้น
- แรงกดดันจากสังคม: ปัญหาเศรษฐกิจผันผวน, ค่าครองชีพสูง, และความไม่แน่นอนของงาน ทำให้คนส่วนใหญ่เผชิญกับความเครียดและภาวะซึมเศร้าเพิ่มขึ้น
สัญญาณเตือน: ปัญหาระบบสุขภาพจิตไทยที่รอการแก้ไข
แม้ความต้องการจะเพิ่มขึ้น แต่ระบบสุขภาพจิตไทยยังคงมีจุดอ่อนที่น่ากังวล:
- บุคลากรไม่เพียงพอ: จำนวนจิตแพทย์และนักจิตวิทยาในไทยมีน้อยเมื่อเทียบกับจำนวนประชากร โดยเฉพาะในต่างจังหวัด ทำให้ผู้ป่วยต้องเดินทางไกลเพื่อเข้ารับการรักษา
- การเข้าถึงไม่เท่าเทียม: การรักษาออนไลน์ยังคงมีข้อจำกัดด้านสัญญาณอินเทอร์เน็ตและค่าใช้จ่าย ทำให้กลุ่มเปราะบาง เช่น ผู้สูงอายุ หรือผู้มีรายได้น้อยเข้าถึงได้ยาก
- ขาดมาตรฐานบริการดิจิทัล: ยังไม่มีการกำกับดูแลที่ชัดเจนเรื่องความเป็นส่วนตัวของข้อมูล (data privacy) และมาตรฐานการรักษาสำหรับบริการ Tele-health

โอกาสสำหรับนวัตกรรมและนโยบายในอนาคต
การเติบโตอย่างรวดเร็วของตลาดนี้เป็นโอกาสสำคัญสำหรับธุรกิจและภาครัฐในการพัฒนาบริการใหม่ๆ เช่น แอปพลิเคชันสุขภาพจิต, บริการปรึกษาออนไลน์แบบรายเดือน หรือโปรแกรมช่วยเหลือพนักงาน (EAP) ในองค์กร การผลักดันเชิงนโยบายจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อ:
- เพิ่มบุคลากร: สนับสนุนการผลิตบุคลากรด้านจิตเวชและจูงใจให้ทำงานในพื้นที่ห่างไกล
- กำหนดมาตรฐาน: สร้างกฎเกณฑ์ที่ชัดเจนสำหรับบริการสุขภาพจิตดิจิทัล
- เพิ่มงบประมาณ: จัดสรรงบประมาณด้านสุขภาพจิต และผลักดันให้แผนประกันสุขภาพครอบคลุมค่ารักษาด้านจิตเวชมากขึ้น
หากทุกภาคส่วนร่วมมือกัน ประเทศไทยจะสามารถเปลี่ยนวิกฤตด้านสุขภาพจิตให้เป็นโอกาสในการยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้คนได้อย่างแท้จริง.
อ่านข่าวอื่น ๆ :
- พลังเงียบ หรือ แรงผลักดัน? เจาะ 3 ช่องทางกฎหมายที่ ประชาชน สามารถใช้ “ช่วย” บิ๊กโจ๊ก ได้จริงหรือไม่?
- วิเคราะห์: ปิดประตูคืนรัง? ส่อง 3 เส้นทางกฎหมาย “บิ๊กโจ๊ก” กับการกลับมาเป็นตำรวจ ได้หรือไม่?
- วิเคราะห์ 1 ปี ‘ผบ.ตร. กิตติ์รัฐ’ สถิติจริงสวนทาง ‘อาชญากรรมพุ่ง’? เดิมพันลบเงา ‘บิ๊กโจ๊ก’
- เสียงอันตรายจากชายแดน สัญญาณเตือนดังว่า “มันไม่จบง่าย”
- 3 ปี พ.ร.บ.ตำรวจ 2565 “ปฏิรูปตำรวจ” ล้มเหลวซ้ำซาก หรือแค่ “ละครน้ำเน่า” ที่ผู้มีอำนาจไม่เคยคิดจะเปลี่ยน
