คอร์รัปชันไทยวิกฤต! CPI ต่ำสุดในรอบ 10 ปี โดน ‘เวียดนาม-อินโดฯ’ แซง เจาะ 3 หน่วยงาน ‘โกงเยอะ’ ที่สุด

ข้อมูลล่าสุดสำหรับปี 2567 (ประกาศผลต้นปี 2568) จากดัชนีการรับรู้การทุจริต หรือ Corruption Perceptions Index (CPI) โดยองค์กรเพื่อความโปร่งใสนานาชาติ (Transparency International) มีรายละเอียดที่น่าตกใจและคนไทยควรทราบ ดังนี้ครับ

1. สรุปภาพรวม: ไทยสอบตก คะแนนต่ำสุดในรอบ 10 ปี

ผลคะแนนปีล่าสุดชี้ว่าสถานการณ์คอร์รัปชันของไทย “แย่ลง” ในแง่ของคะแนนดิบ แม้อันดับโลกจะขยับขึ้นเล็กน้อยเพราะประเทศอื่นคะแนนตกลงมากกว่า

• คะแนน: 34 เต็ม 100 (ลดลงจากปีก่อนที่ได้ 35 คะแนน)
• อันดับโลก: อันดับ 107 จาก 180 ประเทศ (ดีขึ้นจากอันดับ 108 ในปีก่อน)

ข้อสังเกต: การที่คะแนนลดเหลือ 34 ถือเป็นสัญญาณอันตราย เพราะเป็นคะแนนที่ต่ำที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์การเก็บข้อมูลของไทย สะท้อนปัญหาความโปร่งใสในภาครัฐที่ยังแก้ไขไม่ได้

2. เทียบระดับอาเซียน (ASEAN) : ไทยหล่นไปอยู่อันดับ 5

สิ่งที่น่ากังวลที่สุดคือ ไทยถูก เวียดนาม แซงหน้าไปไกล และถูก อินโดนีเซีย แซงหน้าไปแล้วในเรื่องภาพลักษณ์ความโปร่งใส

3. เทียบระดับเอเชีย (Asia)

ในระดับทวีปเอเชีย ไทยจัดอยู่ใน “กลุ่มล่าง” เมื่อเทียบกับประเทศพัฒนาแล้ว โดยมีช่องว่างคะแนนที่ห่างกันเกินครึ่ง

• กลุ่มผู้นำ (โปร่งใสสูง): สิงคโปร์ (84), ญี่ปุ่น (73), ฮ่องกง (74), ไต้หวัน (67)
• กลุ่มระดับกลาง: เกาหลีใต้ (63), มาเลเซีย (50), จีน (42)
• กลุ่มไทย: อยู่ในระดับเดียวกับ ศรีลังกา, เนปาล, และอินเดีย (คะแนนช่วง 30-39)

4. ทำไมคะแนนไทยถึงร่วง? (จุดที่ต้องรู้)

สาเหตุหลักที่คะแนน CPI ของไทยลดลงในปีล่าสุด มาจากปัจจัยลบ 3 ด้านที่ต่างชาติมองเข้ามา:

1. กระบวนการยุติธรรม: ความล่าช้าและการเลือกปฏิบัติในคดีของเจ้าหน้าที่รัฐหรือผู้มีอิทธิพล
2. ความโปร่งใสของงบประมาณ: การตรวจสอบการใช้งบประมาณของโครงการขนาดใหญ่ (Mega Projects) ทำได้ยาก
3. สินบน: ภาคธุรกิจยังสะท้อนว่าต้องมีการ “จ่ายใต้โต๊ะ” เพื่อความสะดวกในการติดต่อราชการ

สิ่งที่คุณทำได้ในฐานะประชาชน

วันนี้ (วันต่อต้านคอร์รัปชันสากล) ข้อมูลนี้ย้ำให้เห็นว่าเรานิ่งเฉยไม่ได้ หากพบเห็นความผิดปกติในการทำงานของเจ้าหน้าที่ หรือโครงการก่อสร้างในชุมชนที่ส่อทุจริต สามารถแจ้งเบาะแสไปที่ ป.ป.ช. (สายด่วน 1205) หรือเพจต้านโกงต่างๆ ได้ทันทีครับ

จากการวิเคราะห์ข้อมูลสถิติเรื่องร้องเรียนของ สำนักงาน ป.ป.ช. (ข้อมูลล่าสุดปีงบประมาณ 2567-2568) และดัชนีภาพลักษณ์คอร์รัปชัน (CPI) รวมถึงผลการประเมิน ITA ล่าสุด สามารถเจาะลึกสถานการณ์คอร์รัปชันไทยได้ดังนี้ครับ

1. หน่วยงานที่มี “เรื่องร้องเรียนการทุจริต” มากที่สุด (สถิติจาก ป.ป.ช.)

หากวัดจาก “จำนวนคดี” หรือเรื่องร้องเรียนที่เข้าสู่ระบบ ป.ป.ช. หน่วยงานที่ครองแชมป์มาอย่างต่อเนื่องและล่าสุด คือ:

อันดับ 1: องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.)

(เช่น อบต., เทศบาล, อบจ.)

• สถิติ: ครองสัดส่วนกว่า 30-40% ของเรื่องร้องเรียนทั้งหมด (ประมาณ 7,000+ เรื่องในช่วง 2-3 ปีล่าสุด)
• รูปแบบการโกง:
  1. การจัดซื้อจัดจ้าง (Procurement Fraud): ล็อกสเปกโครงการก่อสร้างถนน เสาไฟโซลาร์เซลล์ หรือการจัดซื้อวัสดุในราคาสูงเกินจริง
  2. ตรวจรับงานเท็จ: ถนนสร้างไม่เสร็จแต่เซ็นรับงานแล้ว หรือสร้างไม่ตรงสเปก
• เหตุจูงใจ (Motive): เป็นหน่วยงานที่มีงบประมาณกระจายลงไปจำนวนมาก แต่ระบบการตรวจสอบในพื้นที่ (Local Audit) ยังอ่อนแอ และมีความใกล้ชิดกับระบบหัวคะแนนในพื้นที่
• โอกาส (Opportunity): ผู้บริหารท้องถิ่นมีอำนาจเบ็ดเสร็จในการอนุมัติงบประมาณขนาดเล็ก-กลาง ซึ่งตรวจสอบยากกว่าโครงการระดับชาติ

อันดับ 2: สำนักงานตำรวจแห่งชาติ (สตช.)

• สถานะ: เป็นหน่วยงานที่ถูกมองว่ามี “คอร์รัปชันเชิงระบบ” รุนแรงที่สุดในสายตาประชาชน (Perception) และนักลงทุนต่างชาติ
• รูปแบบการโกง:
  1. ส่วยและธุรกิจสีเทา: รับสินบนจากสถานบันเทิง, บ่อนออนไลน์, แรงงานต่างด้าว (กรณี “ตั๋วช้าง” หรือ “ส่วยทางหลวง”)
  2. การซื้อขายตำแหน่ง: การวิ่งเต้นโยกย้ายตำแหน่งในฤดูกาลแต่งตั้ง ทำให้ตำรวจต้องหาเงินคืนทุนเมื่อได้รับตำแหน่ง
• เหตุผล: กฎหมายให้อำนาจดุลยพินิจ (Discretionary Power) แก่เจ้าหน้าที่สูงมากในการแจ้งข้อหาหรือไม่แจ้งข้อหา ทำให้เกิดการต่อรองได้ง่าย

อันดับ 3 (กลุ่มเฝ้าระวัง): กระทรวงศึกษาธิการ และ กระทรวงมหาดไทย

• เหตุผล: เป็นกระทรวงที่มีบุคลากรและงบประมาณสูง พบปัญหาเรื่องการจัดซื้ออาหารกลางวันเด็ก (ในโรงเรียนสังกัด สพฐ.) และการเรียกรับเงินแป๊ะเจี๊ยะ รวมถึงการจัดซื้อคุรุภัณฑ์การศึกษา

2. วิเคราะห์เชิงลึก: ทำไมถึงแก้ไม่ได้? (Triangle of Corruption)

ผมขอใช้ทฤษฎี สามเหลี่ยมการทุจริต วิเคราะห์บริบทของไทยในปัจจุบัน:

3. หน่วยงานที่ “น่าเป็นห่วงที่สุด” ในปี 2568

จากผลการวิเคราะห์ ไม่ใช่หน่วยงานที่มีตัวเลขร้องเรียนเยอะสุด แต่คือหน่วยงานที่ “คะแนน ITA (การประเมินคุณธรรม) สูง แต่ความเชื่อมั่นต่ำ” ซึ่งสะท้อนความผิดปกติอย่างรุนแรง คือ:

หน่วยงานกระบวนการยุติธรรมและตำรวจ

• ความย้อนแย้ง: ในการประเมิน ITA (Integrity and Transparency Assessment) หลายครั้งหน่วยงานเหล่านี้ได้คะแนนระดับ A หรือ AA (ผ่านเกณฑ์เอกสาร) แต่ในดัชนีสากล (CPI) หรือความรู้สึกประชาชน กลับสอบตกเรื่องความเชื่อมั่น
• ความน่าเป็นห่วง: เมื่อต้นทางของความยุติธรรม (ตำรวจ/อัยการ) ถูกตั้งคำถามเรื่องความโปร่งใส (เช่น คดีบอส, คดีกำนันนก) จะทำให้ระบบการตรวจสอบคอร์รัปชันทั้งหมด “เป็นอัมพาต” เพราะคนโกงไม่กลัวกฎหมาย

ข้อสังเกตสำหรับคุณ

ถ้าคุณทำธุรกิจหรือต้องติดต่อราชการในปีนี้ ให้ระวัง 2 จุดเสี่ยง:

1. การขอใบอนุญาต (Construction/Land): ที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง ยังเป็นจุดที่มีการเรียกรับเงินใต้โต๊ะสูง
2. การประมูลงานรัฐ: ระวังการ “ฮั้วประมูล” โดยเฉพาะในโครงการท้องถิ่น หากเห็นความผิดปกติควรรักษาผลประโยชน์ภาษีของเราโดยการแจ้งเบาะแสครับ

อ่านข่าวอื่น ๆ :

• คอร์รัปชันไทยวิกฤต! CPI ต่ำสุดในรอบ 10 ปี โดน ‘เวียดนาม-อินโดฯ’ แซง เจาะ 3 หน่วยงาน ‘โกงเยอะ’ ที่สุด
• เมืองไทยประกันชีวิต-มูลนิธิเมืองไทยยิ้มผนึก คปภ. ส่งมอบผ้าห่มและถุงยังชีพ เยียวยาผู้ประสบภัยน้ำท่วมภาคใต้
• ผ่าขุมทรัพย์งบซีเกมส์ 2025: เมื่อ “งบสื่อ” สูงกว่า “งบนักกีฬา” 2 เท่า และความเสี่ยงในโค้งสุดท้าย
• “ฝันสลาย! สงขลาสูญรายได้ 2,000 ล้านบาท ชั่วข้ามคืน หลังชวดเจ้าภาพซีเกมส์ โรงแรม-ร้านค้า พังยับ
• เจาะลึกงบจัดการน้ำ 2568: แสนล้านบาทหายไปไหน? ทำไมสงขลายังจมบาดาลทั้งที่ติด Top 4 งบสูงสุด