Special Report

คลินิกจิตสังคม ศาลจังหวัดสมุทรปราการ ต้นแบบความสำเร็จ สามารถเปลี่ยนพฤติกรรมจำเลยคดียาเสพติดที่ผ่านคลินิกกลับไปสู่สังคมไม่ทำผิดซ้ำอีก

โดยบูรพา เล็กล้วนงาม : คอลัมนิสต์ TopicThailand คลินิกจิตสังคม คือ คลินิกด้านจิตวิทยาและสังคมสงเคราะห์ เป็นหน่วยงานหนึ่งของศาลยุติธรรม แต่มีหน้าที่แตกต่างจากหน้าที่ศาลโดยทั่วไป คือพิจารณาและตัดสินคดี นั่นคือ คลินิกจิตสังคมมีหน้าที่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้ต้องหาหรือจำเลยไม่ให้กระทำผิดซ้ำอีก โดยคดีที่เข้าสู่คลินิกจิตสังคมมีหลายฐานความผิด แต่คดีที่มีจำนวนมากที่สุดคือคดีเกี่ยวกับยาเสพติด สถิติผู้ต้องราชทัณฑ์ในเรือนจำทั่วประเทศ เมื่อวันที่ 1 มีนาคม 2568 มีผู้ต้องขังทั้งประเทศ 283,984 คน เป็นผู้ต้องขังในคดียาเสพติด 203,875 คน คิดเป็นร้อยละ 71.19 ของผู้ต้องขังทั้งหมด อัตราการทำผิดซ้ำของผู้ต้องขังที่ได้รับการปล่อยตัว ภายในเวลา 3 ปี จะพบว่า เท่ากับว่าการทำผิดซ้ำเป็นปัญหาสำคัญ เพราะการที่ผู้ที่ได้รับการปล่อยตัวไปแล้ว กลับมาทำผิดซ้ำอีกแสดงว่าพวกเขาไม่สามารถปรับตัวเข้ากับสังคมได้ จึงต้องทำผิดอีก และทำให้สถานการณ์อาชญากรรมไม่คลี่คลาย ศาลให้โอกาสผู้ทำผิดคดียาเสพติด แต่เดิมศาลใช้กฎหมายจัดการปัญหายาเสพติดด้วยการมุ่งลงโทษ แต่พบว่าไม่ได้ผลเท่าที่ควรเพราะมีผู้ทำผิดซ้ำ ศาลจึงปรับเปลี่ยนวิธีการจัดการปัญหาโดยลงลึกไปถึงตัวผู้ต้องหาหรือจำเลย เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยมีคลินิกจิตสังคมเป็นเครื่องมือในการดำเนินการ เมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2568 ที่ศาลจังหวัดสมุทรปราการ วันชัย แก้วพรหม ผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลจังหวัดนนทบุรี ช่วยทำงานชั่วคราวในตำแหน่งผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดสมุทรปราการ บอกเล่าถึงที่มาและแนวนโยบายของคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในระบบศาลจังหวัดสมุทรปราการ หรือ […]