ณ ห้วงเวลาที่โลกกำลังแบ่งขั้วทางภูมิรัฐศาสตร์อย่างชัดเจนที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์ ประเทศไทยกำลังยืนอยู่บนทางแยกที่สำคัญ ไม่ใช่แค่ในเชิงนโยบายต่างประเทศ แต่รวมถึงปรัชญาในการจัดสรรงบประมาณแผ่นดินเพื่อ “ความมั่นคง”
สังคมไทยได้เห็นภาพที่ย้อนแย้งกันอย่างสุดขั้ว ระหว่างการวางหมากเกมภูมิรัฐศาสตร์ระดับสูง และภาพสะท้อนความขาดแคลนของกำลังพลภาคพื้นดิน จนเกิดเป็นคำถามตัวใหญ่ที่ว่า งบประมาณความมั่นคงของไทย กำลังตอบโจทย์ “ภัยคุกคาม” รูปแบบใดกันแน่?
หมากเกมใหม่: ไทย-สหรัฐฯ กับ “แรร์เอิร์ธ”
เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม 2568 สำนักข่าวอิศรา ได้เผยแพร่บทวิเคราะห์ที่น่าสนใจถึง “บันทึกความเข้าใจ (MOU) เรื่องแรร์เอิร์ธ” ระหว่างไทยและสหรัฐอเมริกา (อ้างอิง 1.6) ซึ่งเกิดขึ้นในจังหวะที่การเจรจาการค้าระหว่างสหรัฐฯ และจีน (30 ต.ค.) เพิ่งจบลง
“แรร์เอิร์ธ” (Rare Earth) คือแร่ธาตุหายากที่เป็นหัวใจสำคัญของอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูง ตั้งแต่เซมิคอนดักเตอร์ ไปจนถึงอาวุธยุทโธปกรณ์สมัยใหม่ เช่น ขีปนาวุธ หรือเครื่องบินรบ การที่ไทยตกลงทำ MOU ฉบับนี้ ถูกตีความอย่างกว้างขวางว่าเป็นการเลือกวางตำแหน่ง (Positioning) ในสมรภูมิเทคโนโลยีระหว่างสองมหาอำนาจ
การวางตำแหน่งทางภูมิรัฐศาสตร์เช่นนี้ ย่อมมาพร้อมกับ “ต้นทุน” ด้านความมั่นคง กองทัพมักใช้เหตุผลเรื่อง “การสร้างสมดุลอำนาจ” และ “ภัยคุกคามรูปแบบใหม่” เพื่อผลักดันการจัดซื้อยุทโธปกรณ์สมัยใหม่ที่มีราคาสูง ดังที่เราเห็นการอนุมัติงบประมาณก้อนใหญ่เพื่อการจัดซื้ออาวุธอย่างต่อเนื่อง
ข้อมูลจาก Thai PBS World (1 ต.ค. 68) ยืนยันว่า งบประมาณปี 2569 (FY2026) ที่เพิ่งเริ่มใช้ ได้มีการจัดสรรงบจัดซื้อยุทโธปกรณ์รวมกว่า 3.1 หมื่นล้านบาท เพื่อโครงการขนาดใหญ่ทั้ง Black Hawks, เรือดำน้ำ (ที่ปรับแก้สัญญา) และ Gripen (อ้างอิง 3.3)
ภาพของ “ความมั่นคงไทย” ในมิตินี้ จึงคือการมีเขี้ยวเล็บที่ทัดเทียม ทันสมัย และพร้อมรับมือกับความขัดแย้งระดับภูมิภาคที่เชื่อมโยงกับมหาอำนาจ
ภาพสะท้อนจากชายแดน: เมื่อ “น้ำใจ” แทน “งบประมาณ”
ในขณะที่ภาพ “ความมั่นคง” ระดับบนกำลังถูกฉายให้เห็นความทันสมัย ในอีกมุมหนึ่งของประเทศ ณ ชายแดนไทย-กัมพูชา ซึ่งเป็นพื้นที่ปะทะและเผชิญหน้าจริง กลับปรากฏภาพที่แตกต่างออกไป
วันที่ 30 ตุลาคม 2568 คมชัดลึก รายงานว่า กองทัพบกกำลังเตรียมข้อมูลเพื่อชี้แจงต่อคณะกรรมาธิการ (กมธ.) การทหาร สภาผู้แทนราษฎร ในประเด็นการบริหารทรัพยากรในพื้นที่ชายแดน (อ้างอิง 2.2) ประเด็นนี้เกิดขึ้นหลังจากการรณรงค์ “รับบริจาค” สิ่งของจำเป็นสำหรับทหารที่ปฏิบัติงานในพื้นที่ ซึ่งสร้างความกังขาให้กับสังคมว่า งบประมาณของกองทัพที่ได้รับจัดสรรไปมหาศาลในแต่ละปีนั้น เพียงพอหรือไม่?
แม้โฆษกกองทัพบกจะชี้แจงในเบื้องต้นว่า การบริจาคส่วนใหญ่เป็น “น้ำใจ” จากประชาชนที่ยากจะปฏิเสธ แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่าประเด็นนี้ได้จุดชนวนความสงสัยในประสิทธิภาพการกระจายงบประมาณ
คำถามที่เกิดขึ้นคือ หากกองทัพมีงบประมาณเพียงพอ เหตุใดจึงยังต้องการ “น้ำใจ” ในการปฏิบัติภารกิจหลัก? และหากงบประมาณไม่เพียงพอ งบประมาณส่วนใหญ่หายไปที่ส่วนใด?
เสียงตะโกนจากสังคม: “ตกลงกองทัพมีงบฯ หรือไม่?”
ความย้อนแย้งระหว่าง “แรร์เอิร์ธ” และ “เงินบริจาค” รุนแรงพอที่จะทำให้สื่อมวลชนต้องตั้งคำถามดังๆ ในวันนี้ (1 พ.ย. 68) บทบรรณาธิการจาก นสพ.แนวหน้า ได้พาดหัวคอลัมน์การเมืองไว้อย่างตรงไปตรงมาว่า “กองทัพไทยไม่มีงบฯ ซื้ออาวุธหรือ?” (อ้างอิง 2.3)
นี่คือบทสรุปของความสับสนในรอบ 3 วันที่ผ่านมา
- เรากำลังบอกโลกภายนอกว่า เราพร้อมเป็นพันธมิตรในห่วงโซ่อุปทานเทคโนโลยีขั้นสูง (แรร์เอิร์ธ)
- เรากำลังอนุมัติงบหลายหมื่นล้านเพื่อซื้ออาวุธที่ซับซ้อน (Gripen/Submarine)
- แต่ในขณะเดียวกัน เรากลับมีภาพว่าทหารที่ชายแดนอาจขาดแคลนทรัพยากรพื้นฐาน
บทสรุป: ถึงเวลาทบทวน “ปรัชญาความมั่นคง”
ปรากฏการณ์ “งบประมาณสวนทาง” นี้ ไม่ใช่แค่เรื่องของการบริหารจัดการที่ผิดพลาด แต่สะท้อนถึงปัญหาเชิงโครงสร้างและ “ปรัชญา” ในการมองความมั่นคงของประเทศ
ปัจจุบัน กองทัพไทยอาจกำลังให้น้ำหนักกับ “ความมั่นคงทางภูมิรัฐศาสตร์” (Geopolitical Security) มากเกินไป ซึ่งเป็นความมั่นคงที่เน้นการสร้างแสนยานุภาพ การป้องปราม (Deterrence) และการจัดซื้อยุทโธปกรณ์ราคาสูง เพื่อสร้างสมดุลอำนาจในภูมิภาค
แต่ในขณะเดียวกัน อาจกำลังละเลย “ความมั่นคงของมนุษย์และความมั่นคงภาคพื้นดิน” (Human & Ground Security) ซึ่งคือการดูแลสวัสดิการ สวัสดิภาพ และยุทโธปกรณ์ที่ “จำเป็นจริง” ของกำลังพลที่ต้องเผชิญหน้ากับภัยคุกคามจริงในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นการปะทะตามแนวชายแดน ยาเสพติด หรือภัยพิบัติ
คำถามที่ TopicThailand ต้องทิ้งไว้ให้สังคมขบคิดต่อคือ ในยุคที่สงครามเศรษฐกิจและเทคโนโลยี (เช่น แรร์เอิร์ธ) สำคัญไม่แพ้สงครามอาวุธ “งบประมาณแผ่นดิน” ควรถูกใช้เพื่อ “ปกป้องประชาชน” หรือ “ปกป้องตำแหน่งทางภูมิรัฐศาสตร์” กันแน่?
และที่สำคัญที่สุด เราจะสร้างกองทัพที่เข้มแข็งจาก “ภายใน” (ดูแลทหารชั้นผู้น้อย) ไปพร้อมกับการรับมือแรงกดดันจาก “ภายนอก” (มหาอำนาจ) ได้อย่างไร?
แหล่งอ้างอิงที่เชื่อถือได้:
- สำนักข่าวอิศรา (31 ต.ค. 68): รายงานเชิงวิเคราะห์ “มุมมองทางภูมิรัฐศาสตร์ กรณีบันทึกความเข้าใจเรื่องแรร์เอิร์ธ ระหว่างไทย-สหรัฐฯ” (อ้างอิง 1.6)
- คมชัดลึก (30 ต.ค. 68): รายงานข่าว “กองทัพบก เตรียมแจง กมธ.ทหาร ชี้ บริจาคส่วนใหญ่เป็น ‘น้ำใจ’ ยากปฏิเสธ” (อ้างอิง 2.2)
- แนวหน้า (1 พ.ย. 68): บทบรรณาธิการ “คอลัมน์การเมือง – กองทัพไทยไม่มีงบฯ ซื้ออาวุธหรือ” (อ้างอิง 2.3)
- Thai PBS World (1 ต.ค. 68): ข้อมูลพื้นฐานเรื่องงบประมาณจัดซื้อยุทโธปกรณ์ปี 69 (FY2026) วงเงิน 3.1 หมื่นล้านบาท (อ้างอิง 3.3)
อ่านข่าวอื่น ๆ :
- ข้อมูลภาครัฐ / กฎหมาย
- AI กำลังกินโลก! NTT DATA ชวนถก “Sustainable AI” – จุดชนวนวิกฤตพลังงาน-ขยะอิเล็กทรอนิกส์ ที่เทคโนโลยีสร้างเอง
- “ลดสะเทือนจักรวาล! ออริจิ้น-บริทาเนีย จัด ‘Galaxy Deal’ ลดสูงสุด 5 ล้าน พร้อมแจก Lazada Voucher รวม 2 ล้านบาท ในงานมหกรรมบ้านและคอนโด 48”
- วิเคราะห์งบกองทัพ 2568 : เมื่อภูมิรัฐศาสตร์ “แรร์เอิร์ธ” สวนทาง “เงินบริจาค” ที่ชายแดน
- โรบินสันจุดพลุ ‘Jeans All Day, Every Day’! ผนึก 28 แบรนด์ยีนส์ จัดงานใหญ่แห่งปี ‘SUPER JEANS WEEK 2025’ คาดปั๊มยอดขายพุ่ง 10%
